Cyfrifiannell Pwysedd Gwaed

Eich Pwysedd Gwaed

 

Cyflwyniad

Mae prawf pwysedd gwaed yn ffordd syml o weld a yw eich pwysedd gwaed yn rhy uchel neu'n rhy isel.

Pwysedd gwaed yw'r term a ddefnyddir i ddisgrifio'r cryfder y mae eich gwaed yn gwthio ar ochrau eich rhydwelïau wrth iddo gael ei bwmpio o amgylch eich corff.

 

Gall pwysedd gwaed uchel (gorbwysedd) roi straen ar eich rhydwelïau a'ch organau, a all gynyddu eich risg o ddatblygu problemau difrifol fel trawiadau ar y galon a strôc.

Nid yw pwysedd gwaed isel fel arfer yn ddifrifol, er y gall achosi i rai pobl gael pendro neu lewygu.

Prawf pwysedd gwaed yw'r unig ffordd o ddarganfod a yw eich pwysedd gwaed yn rhy uchel neu'n rhy isel, oherwydd ni fydd gan y rhan fwyaf o bobl unrhyw symptomau amlwg. Mae cael prawf yn hawdd a gallai achub eich bywyd.

 

Cyfrifo eich Pwysedd Gwaed Cyfartalog

BLOOD PRESSURE CALCULATOR

Day 1 morning
Day 1 afternoon
Average

Pryd ddylwn i gael prawf pwysedd gwaed?

Gallwch ofyn am brawf pwysedd gwaed os ydych yn poeni am eich pwysedd gwaed ar unrhyw adeg.

Gallwch gael eich prawf pwysedd gwaed mewn sawl lle, gan gynnwys:

  • eich meddygfa leol
  • rhai fferyllfeydd
  • rhai gweithleoedd
  • gartref (gweler profi pwysedd gwaed gartref)
  • mewn apwyntiad NHS Health Check a gynigir i oedolion 40-74 oed yn Lloegr 

Argymhellir bod pob oedolyn dros 40 oed yn cael prawf pwysedd gwaed o leiaf bob pum mlynedd fel y gellir canfod unrhyw broblemau posibl yn gynnar.

Os ydych eisoes wedi cael diagnosis o bwysedd gwaed uchel neu isel, neu os ydych mewn perygl o gael y problemau hyn,  efallai y bydd angen profion amlach arnoch i fonitro eich pwysedd gwaed.

 

Sut mae pwysedd gwaed yn cael ei brofi

Defnyddir dyfais o'r enw sffygmomanomedr i fesur eich pwysedd gwaed.

Mae hyn fel arfer yn cynnwys stethosgop, cwff braich, pwmp a deial, er bod dyfeisiau awtomatig sy'n defnyddio synwyryddion ac sydd â sgrin arddangos ddigidol hefyd yn cael eu defnyddio'n gyffredin y dyddiau hyn.

Mae'n well eistedd gyda chynhaliaeth i'ch cefn a'ch coesau heb eu croesi ar gyfer y prawf. Fel arfer, bydd angen i chi dorchi eich llewys neu dynnu unrhyw ddillad â llewys hir, fel y gellir gosod y cwff o amgylch rhan uchaf eich braich. Ceisiwch ymlacio ac osgoi siarad tra bod y prawf yn cael ei gynnal.

Yn ystod y prawf:

  • rydych yn dal un o'ch breichiau allan fel ei bod ar yr un lefel â'ch calon, a rhoddir y cwff o'i hamgylch – dylai eich braich gael ei chynnal yn y safle hwn, gyda rhywbeth tebyg i glustog neu fraich cadair
  • mae'r cwff yn cael ei bwmpio er mwyn cyfyngu ar lif y gwaed yn eich braich – efallai y bydd y gwasgu hwn yn teimlo ychydig yn anghyfforddus, ond dim am ychydig eiliadau y bydd yn para
  • mae'r pwysedd yn y cwff yn cael ei ryddhau'n araf tra defnyddir stethosgop i wrando ar guriad y galon (mae dyfeisiau digidol yn defnyddio synwyryddion i ganfod crynfeydd yn eich rhydwelïau)
  • cofnodir y pwysedd yn y cwff ar ddau bwynt wrth i lif y gwaed ddechrau dychwelyd i'ch braich – defnyddir y mesuriadau hyn i roi darlleniad o'ch pwysedd gwaed (gweler isod)

Fel arfer, gallwch gael eich canlyniad ar unwaith, naill ai gan y gweithiwr gofal iechyd proffesiynol sy'n cynnal y prawf neu ar y sgrin arddangos ddigidol.

 

Monitro pwysedd gwaed gartref

Gellir cynnal profion pwysedd gwaed gartref drwy ddefnyddio eich monitor pwysedd gwaed digidol eich hun.

Gall hyn roi gwell adlewyrchiad o'ch pwysedd gwaed, gan y gall cael eich profi mewn rhywle fel meddygfa wneud i chi deimlo'n bryderus a gall effeithio ar y canlyniad. Gall hefyd eich galluogi i fonitro eich cyflwr yn haws yn y tymor hir.

Gallwch brynu amrywiaeth o fonitorau cost isel fel y gallwch brofi eich pwysedd gwaed gartref neu tra byddwch allan.

Mae'n bwysig sicrhau eich bod yn defnyddio offer sydd wedi'i brofi'n briodol. Mae gan Gymdeithas Gorbwysedd Prydain (BHS) wybodaeth am fonitorau pwysedd gwaed wedi'u dilysu sydd ar gael i'w prynu.

 

Monitro pwysedd gwaed symudol

Mewn rhai achosion, gall eich meddyg argymell monitro pwysedd gwaed 24 awr neu symudol (ABPM). 

Dyma lle mae eich pwysedd gwaed yn cael ei brofi'n awtomatig bob tua 30 munud dros gyfnod o 24 awr gan ddefnyddio cwff sydd ynghlwm wrth ddyfais gludadwy a wisgir o amgylch eich canol.

Gall ABPM helpu i roi darlun clir o sut mae eich pwysedd gwaed yn newid yn ystod y diwrnod.

Dylech barhau â'ch gweithgareddau dyddiol arferol yn ystod y prawf, er bod yn rhaid i chi osgoi cael yr offer yn wlyb.

 

Deall darlleniad eich pwysedd gwaed

Mesurir pwysedd gwaed mewn milimetrau o fercwri (mmHg) ac fe'i rhoddir fel dau ffigur:

  • pwysedd systolig – y pwysedd pan fydd eich calon yn gwthio gwaed allan
  • pwysedd diastolig – y pwysedd pan fydd eich calon yn gorffwys rhwng curiadau

Er enghraifft, os yw eich pwysedd gwaed yn "140 dros 90" neu 140/90mmHg, mae'n golygu bod gennych bwysedd systolig o 140mmHg a phwysedd diastolig o 90mmHg.

Fel canllaw cyffredinol:

  • ystyrir bod pwysedd gwaed arferol rhwng 90/60mmHg a 120/80mmHg
  • ystyrir bod pwysedd gwaed uchel yn 140/90mmHg neu'n uwch
  • ystyrir bod pwysedd gwaed isel yn 90/60mmHg neu'n is

Gallai darlleniad pwysedd gwaed rhwng 120/80mmHg a 140/90mmHg olygu eich bod mewn perygl o ddatblygu pwysedd gwaed uchel os nad ydych yn cymryd camau i gadw eich pwysedd gwaed dan reolaeth.

Dysgwch fwy am beth mae eich canlyniad pwysedd gwaed yn ei olygu.

 

Rheoli eich pwysedd gwaed

Os yw eich pwysedd gwaed yn rhy uchel neu'n rhy isel, gall eich meddyg teulu neu'r gweithiwr gofal iechyd proffesiynol sy'n cynnal y prawf, eich cynghori am ffyrdd o'i reoli.

Gallai hyn gynnwys:

Mewn rhai achosion, efallai y cewch eich cyfeirio at feddyg fel cardiolegydd (arbenigwr ar y galon) i drafod opsiynau triniaeth.

Darllenwch fwy am drin pwysedd gwaed uchel a thrin pwysedd gwaed isel